Khi chính quyền địa phương 2 cấp được thực thi trên cả nước và Hà Tĩnh, chính quyền cấp xã sẽ có nhiều nhiệm vụ, quyền hạn mới, đòi hỏi tầm vóc của cán bộ, công chức phải khác trước rất nhiều.

Muốn phục vụ Nhân dân tốt hơn, cần phải có cán bộ tốt. Nhìn vào những “vết gợn” của một số cán bộ, công chức (CBCC) cấp xã gần đây, có thể thấy, hình thành đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp xã mới gắn với tổ chức bộ máy, cán bộ để gần dân, phục vụ dân tốt hơn là rất cần thiết.

Ông Trần Bá Hoành - Chủ tịch UBND xã Lưu Vĩnh Sơn (bên phải) trao đổi về một số nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Những ngày qua, dư luận hết sức bất bình trước việc hàng trăm tấn xi măng tại xã Lộc Yên (Hương Khê) bị hư hỏng nặng do phơi mưa nắng nhiều tháng trời, gây lãng phí và ảnh hưởng lớn đến niềm tin trong Nhân dân. Chủ tịch UBND huyện Hương Khê đã ngay lập tức ra quyết định đình chỉ công tác 15 ngày kể từ ngày 17/5/2025 đối với ông Nguyễn Văn Hưng - Chủ tịch UBND xã Lộc Yên. Cùng thời điểm đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Báu Hà yêu cầu báo cáo kết quả kiểm tra, xử lý về UBND tỉnh trước ngày 22/5/2025. Cũng trong thời gian này, tại xã Thạch Kênh (Thạch Hà) đang nổi lên những ồn ào xung quanh việc thực hiện chủ trương chuyển đổi, tích tụ ruộng đất.

Trước đó nữa, trên địa bàn tỉnh có rất nhiều vụ việc sai phạm của CBCC cấp xã, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật Đảng, thậm chí phải khởi tố, đưa ra xét xử như tại một số địa phương thuộc huyện Thạch Hà, Lộc Hà cũ, Can Lộc... Trong số những vụ án đó, nhiều CBCC buộc phải chấp hành án phạt tù vì “Lạm quyền trong khi thi hành công vụ” (như tại xã Thạch Bằng, Lộc Hà cũ), “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” (tại xã Lưu Vĩnh Sơn, Thạch Hà)… Cùng đó, trong những năm gần đây, tại nhiều xã, phường, thị trấn còn có các vụ việc công chức chuyên môn lợi dụng vị trí công tác để trục lợi bất chính.

Bộ phận một cửa, một cửa liên thông tại các xã sẽ là nơi giải quyết nhiều thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp (Ảnh minh họa).

Chỉ còn một thời gian ngắn nữa, chính quyền địa phương 2 cấp sẽ được thực thi. Việc tổ chức lại chính quyền địa phương là lộ trình nằm trong tổng thể công cuộc sắp xếp bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu lực và hiệu quả, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới. Trong tổng thể mô hình này, chính quyền cấp xã được quy định với nhiều nhiệm vụ, quyền hạn để đáp ứng được nhiều đòi hỏi quan trọng trong bối cảnh mới.

Chỉ riêng nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch UBND xã, tại Điều 22, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 (sửa đổi) đã có 19 khoản, trong đó có nhiều nội dung rất mới như: “Chỉ đạo và tổ chức thực hiện các chiến lược, kế hoạch, chương trình, đề án về phát triển CNTT, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn; xây dựng chính quyền địa phương số, kinh tế số, xã hội số ở địa bàn; đẩy mạnh ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trong hoạt động của chính quyền địa phương cấp mình và cung ứng dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp trên địa bàn theo quy định của pháp luật”.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (Ban Chỉ đạo) đã ký Công văn số 03/CV-BCĐ gửi Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (Ảnh: Chinhphu)

Chính bởi vậy, ngày 15/4/2025, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo sắp xếp ĐVHC các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (Ban Chỉ đạo) đã ký Công văn số 03/CV-BCĐ gửi Tỉnh ủy, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc định hướng một số nhiệm vụ sắp xếp ĐVHC và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; về tổ chức bộ máy, CBCC, viên chức khi thực hiện sắp xếp. Công văn nêu rõ, về biên chế: Chuyển 100% biên chế cấp huyện hiện có để biên chế cấp xã, trong đó, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp huyện hiện nay được bố trí làm nòng cốt tại các đơn vị cấp xã mới. Cũng theo Công văn số 03/CV-BCĐ: "Có thể tăng cường CBCC, viên chức cấp tỉnh về cấp xã".

Nhìn chung, đội ngũ CBCC cấp tỉnh, huyện được đào tạo bài bản, có trình độ chuyên môn sâu, có kỹ năng ứng dụng nhiều tiến bộ KHKT, trong đó nhiều đồng chí kinh qua các chức vụ, vị trí công tác, đáp ứng tốt yêu cầu, đòi hỏi của công cuộc vận hành bộ máy cấp xã mới với quy mô lớn hơn, chức năng, nhiệm vụ và tính chịu trách nhiệm cao hơn. “Tầm ngắm” mà Trung ương dành cho đội ngũ CBCC này là hoàn toàn chính xác, nhất là các vị trí chủ chốt.

Trong khi đó, những năm qua, mặc dù đội ngũ CBCC cấp xã không ngừng trưởng thành, có nhiều kinh nghiệm thực tiễn, đóng góp vào sự nghiệp phát triển của địa phương và phục vụ Nhân dân, tuy nhiên, trước đòi hỏi rất cao của cấp xã mới, đội ngũ CBCC cấp xã hiện tại phải tự hoàn thiện rất nhiều. Trong số CBCC cấp xã, một số người thậm chí còn chưa thành thạo kỹ năng ứng dụng CNTT, chưa hiểu biết về trí tuệ nhân tạo, chưa thành thạo giải quyết công việc trên môi trường mạng. Đó là chưa nói, tại một số địa phương vẫn có CBCC nặng tư tưởng, tác phong “lãnh đạo địa phương”, lề lối làm việc chậm sửa đổi, còn để tồn đọng nhiều vụ việc chậm giải quyết, thậm chí có cán bộ đã vi phạm như đã nêu ở trên.

Trụ sở phường Thạch Hạ được chọn là trung tâm hành chính của phường Trần Phú mới - được thành lập trên cơ sở nhập 3 phường: Thạch Trung, Đồng Môn, Thạch Hạ và xã Hộ Độ.

Thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, chính quyền cấp xã mới sẽ thiếu “bệ đỡ” trung gian là cấp huyện. Từ 209 ĐVHC­ cấp xã trên địa bàn tỉnh, tới đây sẽ chỉ còn 69 xã, phường và cấp trên sẽ là… cấp tỉnh. Đó là một thách thức không nhỏ. Bởi vậy, CBCC cấp xã trong giai đoạn mới phải hội tụ đủ tầm nhìn, có đủ năng lực, trình độ, phẩm chất đạo đức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, là một trong những khâu quan trọng để hợp thành sức mạnh của chính quyền địa phương 2 cấp.

Từ những đòi hỏi khách quan của thời cuộc, rõ ràng, bên cạnh việc chuyển 100% biên chế cấp huyện về cấp xã và có thể tăng cường CBCC, viên chức cấp tỉnh về cấp xã, thì CBCC cấp xã hiện tại phải nỗ lực “nâng trình” để không bị bỏ lại phía sau và không rời cuộc khi thực hiện rà soát, tinh giản biên chế trong 5 năm.

Mạnh Hà

Link bài gốc